آتیلا پسیانی

آتیلا پسیانی ، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون متولد اردیبهشت ماه ۱۳۳۶ در تهران، فارغ‌ التحصیل رشته کارگردانی و بازیگری تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا بود. پدرش، هلال پسیانی، افسر نیروی هوایی و مادرش جمیله شیخی هنرپیشه بود. هلال پسیانی دو سال بعد از تولد آتیلا درگذشت. جمیله شیخی سال 1345 با مهدی قریشی معاون دانشکده هنرهای دراماتیک ازدواج کرد، ثمرهٔ این ازدواج دختری به نام آتوسا قریشی است که خواهر ناتنی آتیلا پسیانی است. آتوسا قریشی نیز هنرپیشه است و در فیلم های سینمایی بوی پیراهن یوسف، عینک دودی و سریال تولدی دیگر حضور داشته. آتیلا پسیانی ده ساله بود که با سفارش رکن‌الدین خسروی (کارگردان، نویسنده و مترجم) در نمایش حکومت زمان‌خان اثر میرزا آقا تبریزی در دو نقش ولیعهد شاه قاجار و شاگرد دلاک ایفای نقش کرد و 240 تک تومانی دستمزد گرفت.در 16 سالگی وارد کارگاه نمایش شد و در جلسات انجمن های ادبی و اجرای نمایش شرکت میکرد. او مدتی بعد به استخدام رسمی اداره تئاتر درآمد. سال 1348 در یک فیلم سینمایی حضوری کوتاه و چهل ثانیه ای داشت. سال 1357 با فاطمه نقوی (هنرپیشه) ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو فرزند به نام های ستاره و خسرو هستند که هردو در زمینه بازیگری فعالیت دارند. فیلم سینمایی عفریت در سال 1360 اولین تجربه سینمایی آتیلا پسیانی به شمار می آید. سال 1363 در نمایش هفت‌خان رستم به روی صحنه رفت. او سال 1362 در فیلم سینمایی مرگ سفید با فاطمه نقوی همبازی شد و بعد از مدتی دوری از سینما ، سال 1365 یکی از بهترین بازی هایش را در فیلم سینمایی طلسم ارائه داد. سال 1368 با همکاری همسرش گروه تئاتر بازی را با هدف توسعهٔ تئاتر تجربی تاسیس کرد. سال 1370 به عنوان برنامه ریز و دستیار کارگردان در فیلم سینمایی بهترین بابای دنیا حضور داشت. در دوران فعالیتش در بیش از ۴۰ نمایش، حدود ۸۰ فیلم و بیش از ۷۰ مجموعه نقش آفرینی کرد. پسیانی از پیشگامان تئاتر تجربی بود. او بازی راحت و صمیمی را از خود ارائه میداد، همین نکته باعث شده بود تا در ژانرهای مختلف با کارگردانان به نامی همچون فریدون جیرانی، رسول ملاقلی پور ، بهرام بیضایی و ابراهیم حاتمی کیا همکاری داشته باشد. فرزاد موتمن معتقد است پسیانی "بازیگری تکنیکی با تمرکزی بالا در صحنه" است که نقش‌های پیچیده و روانشناختی را به گونه‌ای ادراک‌پذیر بازی میکند. پسیانی علاوه بر بازیگری در تئاتر، تلویزیون و سینما، تجربه کارگردانی، دستیاری کارگردان، برنامه ریز، بازیگردان، انتخاب بازیگر و دستیاری صحنه و لباس را نیز در کارنامه هنری خود دارد. او در سال 1400 در مصاحبه با فریدون جیرانی اعلام کرد که 17 سال است که تلویزیون نگاه نکرده. این صحبت ها واکنش های بسیاری را در فضای مجازی و خبرگزاری ها به دنبال داشت تا جایی که پسیانی دو روز بعد از همکاران و بینندگان تلویزیون عذر خواهی کرد. کارنامه بازیگری ایشان بدین شرح است: بازی در فیلم های سینمایی : سه جلد (1400)، سیاه باز (1399)، سلفی با دموکراسی (1398)، سرخ‌پوست (1397)، غلامرضا تختی (1397)، جاده قدیم (1396)، میلیونر میامی (1395) ، آشوب (1394)، نگار (1394) ، کارگر ساده نیازمندیم (1394) ، آخرین بار کی سحر را دیدی؟ (1394)، دلبری (1394)، سیانور (1394)، نیمه شب اتفاق افتاد (1394) ، آتش‌بس ۲ (1393) ، مستانه (1393) ، نازنین (1392) ، نقش نگار (1392) ، هیچ‌کجا هیچ‌کس (1391) ، زندگی خصوصی (حضور افتخاری-سال 1390) ، خودزنی (1390)، پل چوبی (1390)، تلفن همراه رئیس‌جمهور (1390)، یک عاشقانه ساده (1390) ، در امتداد شهر (1389)، سوت پایان (1389)، پیتزا مخلوط (1389)، نقطه بی‌بازگشت (1388)، تهرون (1388)، سلام بر عشق (1388)، از رئیس‌جمهور پاداش نگیرید (1387)، دوزخ، برزخ، بهشت (1387)، سفر مرگ (1387)، صداها (1387)، فرزند صبح (1387)، یک وجب از آسمان (1387)، موش (1386)، سه زن (1385)، حس پنهان (1385)، پاداش سکوت (1385)، آتش‌بس (1384)، چه کسی امیر را کشت؟ (1384)، شبانه (1384)، عروسک فرنگی (1384)، کارگران مشغول کارند (1384)، اسپاگتی در هشت دقیقه (1383)، جایی برای زندگی (1383)، مجردها (1383)، برگ برنده (1382)، کما (1382)، گاهی به آسمان نگاه کن (1381)، گاوخونی (1381)، سفر به فردا (1380) ، شام آخر (1380)، نیمه پنهان (1380)، آب و آتش (1379)، آواز قو (1379)، ابر و خورشید (1379)، نسل سوخته (1378)، دو زن (1377)، هیوا (1377) ، هفت سنگ (1376)، عقرب (1375)، دیپلمات (1374)، شیخ مفید (1374)، در کمال خونسردی (1373)، روز شیطان (1373)، خاکستر سبز (1372)، مسافران (1370)، دو فیلم با یک بلیت (1369)، راز خنجر (1369)، پرواز پنجم ژوئن (1368)، کشتی آنجلیکا (1367)، طلسم (1365)، مرگ سفید (1362) و عفریت (1360). مجموعه های تلویزیونی برف بی صدا می‌بارد ، هم بازی ، با خانمان ، بوم و بانو ، مرضیه ، زیر پای مادر ، خندوانه ، آرام می‌گیریم ، کشیک قلب ، آسمان من ، بزم آخر ، پرده‌نشین ، انقلاب زیبا ، مدینه ، بین خومون بمونه ، بی‌قرار ، مادرانه ، یه تیکه زمین ، دیوار ، خداحافظ بچه ، راستش را بگو ، سه- پنج- دو، زیر هشت، چاردیواری، عملیات ۱۲۵ - سری دوم، رستگاران ، گل‌های گرمسیری ، بیداری ، راه بی‌پایان ، زیر تیغ ، آخرین گناه ، اولین شب آرامش ، عشق گمشده ، رانت خوار کوچک ، باغ بلور ، گم‌گشته ، مرگ در سکوت ، شرکت ، هفت‌سنگ ، سیمرغ ، خانواده رضایت ، آپارتمان ، فراموشخانه ، محله بهداشت عالیجناب ببری، طوفان عظیم جنگل ، محله برو بیا ، سکوت و سلام ، لحظه ، تله فیلم های : اوباش ، عاشقانه‌ای برای سرباز رحمت ، زمانی برای شخم زدن ، گام‌های معلق ، حول حالنا ، آماده باش ، تخت جمشید، سر روزولت ، بازگشت ، اخراجی ، مادر صدایم را می‌شنوی ، شب‌گروهبان . مجموعه های نمایش خانگی : بی‌گناه ، آفتاب‌پرست ، مردم معمولی ، ممنوعه ، آشوب . تله تئاتر های : ماه‌پنهان است ، دست‌های آلوده .نمایش های تئاتر : جنایت و مکافات (رضا ثروتی) سال 1398 تالار وحدت ، نام بُرده (علی اصغر دشتی) سال 1397، نمی‌تونم راجع بهش حرف بزنیم سال 1397، طناب سال 1397، دیابولیک: رومئو و ژولیت سال 1395، باغبان مرگ (آروند دشت آرای) ۱۳۹۵، باغ آلبالو ۱۳۹4، سوراخ ۲۰۱۴ ، نگ خواب دیده ۱۳۹۳ ، عرق خورشید ٬اشک ماه 1392، مخمل آبی 1392، پروفسور بوبوس 1389، کشتی شیطان 1388، متابولیک 1387، نمایشنامه‌خوانی کلاغ و دوچرخه 1383 ، نمایشنامه‌خوانی غلیظ مثل عسل 1382، نجوای خاک 1382، کالیگولا شاعر خشونت 1382، بحرالغرایب 1382، بازی در گالری 1381، بسه دیگه خفه شو 1381، گنگ خواب دیده 1380، قهوهٔ قجری 1379، درد دل با سگ 1379، رستخیز 1378، تبار خون 1377، برف سبز 1377، اینم از این 1376، آبی که مار می‌خورد زهر می‌شود 1375، آبی که گاو می‌خورد، شیر می‌شود 1375، بودن یا نبودن 1373 و 1372، فاطمه عنبر 1373، آئورا 1370 و 1372 ، مجلس تقلید هفت‌خوان 1369، ارکستر زنان آشویتس 1368، نمایشنامه‌خوانی «هرامسا» ۷۰۹/۷۰۵؛ ۱۳۶۸ ، چهار تک پرده ۱۳۶۷ و هفت خوان رستم ۱۳۶۳ . فیلم سینمایی خیابان آذرشهر، شماره ۳ محصول سال 1400 جدیدترین فیلمی است که آتیلا پسیانی در آن حضور داشته است. جوایز و افتخارت ایشان بدین شرح است : کاندید تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد "چه کسی امیر را کشت سال 1385 در دهمین جشن خانه سینما، سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال در هجدهمین دوره بهترین های سال منتخب نویسندگان و منتقدان برای "گاهی به آسمان نگاه کن" سال 1382 ، نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در ششمین جشن خانه سینما برای فیلم شام آخر سال 1381 ، نامزد لوح زرین بهترین بازیگر مرد دومین دوره منتخب سایت ایران اکتور برای فیلم آب و آتش سال 1381، سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال در هفدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان برای فیلم شام آخر سال 1381، تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از پنجمین جشن خانه سینما برای فیلم آب و آتش سال 1380 ، سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال در شانزدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان برای فیلم آب و اتش سال 1380، نامزد دریافت لوح زرین بهترین بازیگر مرد از اولین دوره منتخب سایت ایران اکتور برای فیلم نسل سوخته سال 1380، دومین بازیگر نقش مکمل مرد سال در پانزدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان برای فیلم نسل سوخته سال 1379، سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال در پانزدهمین منتخب نویسندگان و منتقدان برای فیلم هیوا سال 1379، نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در چهارمین جشن خانه سینما برای فیلم نسل سوخته سال 1379، دومین بازیگر نقش مکمل مرد در چهاردهیمن دوره منتخب نویسندگان و منتقدان برای فیلم دو زن سال 1378، نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در سومین دوره جشن خانه سینما برای فیلم دو زن سال 1378، نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم در کمال خونسردی سال 1373، نامزد لوح زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر برای فیلم طلسم سال 1365. او در زمینه تئاتر و نمایش همواره فعال بود. سال 1370 با کارگردانی واقعه‌خوانی جهاز جادو نوشته محمد چرمشیر در جشنواره فجر سال ۱۳۷۰ شرکت کرد. در هجدهمین مراسم شب کارگردان خانه تئاتر که در تالار شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد از او تجلیل شد. آتیلا پسیانی در تاریخ 14 مهرماه 1402 در حالیکه برای درمان سرطان به فرانسه رفته بود درگذشت. پیکر او در تاریخ 19 مهر در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.